Mwendandũ na Wainegene Magĩetha Njũng’wa

Rũgano rwa Mwendandũ na Wainegene Magĩetha Njũng’wa: Gĩcunjĩ kĩa Mbere

Ugai ĩ tha..

Tene, tene mũno itũrainĩ rĩa Gaikiamĩtĩ, rĩrĩa rĩarĩ itũũra inene mũno bũrũriinĩ wa Nyagwitũ, nĩ kwarĩ andũ erĩ methaga njũng’wa, Mwendandũ na Wainegene. Andũ aya eerĩ nĩ mageretie mũno kwĩyendithia kũrĩ kĩrĩndĩ gĩa itũũra kĩrĩa kĩoĩkaine kwa ũingĩ ta, Nyagwĩthurĩra.

Kĩrĩndĩ gĩkĩ gĩathiaga gĩthuranoinĩ o thutha wa mĩaka ĩtano gũikia mĩtĩ ya gũthura mũtongoria wa itũũra na wa bũrũri. O thutha wa mĩaka ĩtano!

To Mwendandũ na Wainegene mendaga njũng’wa, aca. Nĩ gwakoragwo na aĩngĩ mendaga njũng’wa ĩyo, ĩndĩ mwakainĩ ũyũ, acio eerĩ Mwendandũ na Wainegene, nĩ o marĩ kĩharo tondũ arĩa angĩ mamĩendaga nĩ meyumĩrĩtie kĩharo nĩ ũndũ wa ndwari igĩrĩ ciatharĩkĩire itũũra rĩu cietagwo Gwakwo na Kũhũyũka.

Ndwari ici cierĩ nĩ cio Mwendandũ na Wainegene moigaga nĩ mekũhonia, na nĩ kĩo matigĩtwo kĩharoinĩ marĩ oiki tondũ gũtirĩ ũmwe wao ũtoigaga e na mĩthaiga ya kũhonia ndwari ĩmwe ya icio cierĩ.

Rĩu hĩndĩ ya gĩthurano nĩ yakinyĩte na mũingĩ warĩ kĩharo harĩa Mwendandũ na Wainegene mokaga kũwarĩria maũhoye mĩtĩ ya ũikarĩri wa njũng’wa.

Kwaria ma, Mwendandũ nĩ we warĩ njũng’wainĩ gwa kahinda ka mĩaka ĩtano yathirĩte, na kwoguo we oragia Nyagwĩthurĩra, kana kĩrĩndĩ gĩa itũũra, kĩmuongerere mĩaka ĩngĩ ĩtano tu ya mũthia arĩkie wĩra ambĩrĩirie wa kũrigita ndwari ya Gwakwo ĩrĩa arikĩtie kuonania ũnjorua wa kũmĩrigita.

Mwendandũ nĩ oigaga kaingĩ atĩ arĩkia kũhonia ndwari ĩyo ya Gwakwo nĩ guo akambĩrĩria kũrigita ndwari ĩyo ĩngĩ ya Kũhũyũka. Arĩa arigitĩte o na akorwo matiahonete biũ, marĩ hakuhĩ kũhona kaimana mũrimũ wa Gwakwo, na nĩ mambĩrĩirie kwĩyaka o ene.

No nake Wainegene ndendaga Mwendandũ arute wĩra ũcio wa kũhonia ndwari ĩyo tondũ nĩ amenyaga wega atĩ ndwari ĩyo yarĩkia kũhonio nĩ Mwendandũ, o na ndwari ya Kũhũyũka no guo ĩgathira itũũrainĩ na bũrũrinĩ wothe.

Ningĩ Wainegene ndendaga ndwari ya Kũhũyũka ĩhonio, tondũ ĩngiahonirio ndangĩahotire gwetha njũng’wa rĩngĩ. Na ndendaga ndwari ya Gwakwo ĩhonio, tondũ ĩngĩahonirio Mwendandũ no endwo nĩ andũ nake Wainegene age gũikarĩra njũng’wa.

Ndwari ya Kũhũyũka na ya Gwakwo nĩ cio ciarĩ njĩra ya Wainegene ya gũikarĩra njũng’wa, na makĩria mũno ĩyo ya Kũhũyũka.

Kwoguo Wainegene ndaheanaga mĩthaiga ya kũhonia, aheanaga mĩthaiga ĩrĩa mĩrũrũ ya gũikaria mũrimũ mwĩrĩ o akiugaga atĩ nĩ we mũrigiti njorua wa ndwari ĩyo ya Kũhũyũka.

Rĩmwe andĩkĩ a ng’ano nĩ mandĩkĩte ũrĩa ndwari ĩyo ya Kũhũyũka ĩhonagio mabũrũriinĩ marĩa mangĩ, no rĩrĩa ndeto ĩyo yakinyĩire Wainegene, akĩhaica o karĩmainĩ karĩa emenyeretie akĩraara akĩhũra marebe ho akĩũria mũingĩ ndũkagerie gũthoma ng’ano icio tondũ we mwene nĩ arĩkĩtie gũcithoma na akona ti njega nĩ cia gũtũũria ndwari ya Kũhũyũka bũrũriinĩ.

Ũndũ ũrĩa warĩ wa magegania nĩ atĩ Wainegene nĩ etĩkagio nĩ arĩa mamumaga thutha, na amera matigathome ng’ano matiacithomaga metĩkagia o ũrĩa we amera.

Gwatuĩkaga atĩ o ũguo acio mamumaga thutha mamwĩtĩkĩtie, no guo endaga kũgarũra kĩrĩndĩ gĩothe kĩa bũrũri wothe handũ warũma kĩmwĩtĩkagĩrie agĩthomagĩre na akĩguũragĩrie maũndũ mothe ma mĩikarĩre, na kĩo gĩkamameria, gĩkawĩtĩkia, na gĩkahurũkia meciria.

Ũtũũro wa Wainegene wothe warĩ wa kwĩyata ũrĩa arigitaga ndwari ya Kũhũyũka, o rĩrĩa ageragia mũno gũtũũria ndwari ĩyo mĩĩrĩinĩ ya kĩrĩndĩ, nĩ guo gĩtũũre kĩhũyũkaga take kinya rĩrĩa agaikarĩra njũng’wa.

Nĩngĩ, kũnina manegene gũtiakenagia Wainegene tondũ nĩ ta ombanĩirio na inegene. Wainegene angĩahĩtirie amenye kana aigue mũhũũro atĩ Mwendandũ he kaũndũ ekĩire kĩrĩndĩ gĩa itũũra kĩrĩa gĩetagwo Nyagwĩthurĩra, kana he ndwari ya Gwakwo ahonetie mũndũ ũmwe kana eerĩ, oyaga marebe akahaica igũrũ wa karĩma getagwo Magathĩti, akaraara akĩhũra marebe ho akĩinaga kinya gũgakĩa:

Mwendandũ ndendandũ, mwendandũ ndendandũ, mwendandũ ndendandũ!

Kwaroka gũkĩa, Wainegene arĩhaga mĩkora yake ĩthiĩ na mbere na kũhũra marebe o karĩmainĩ kau kinya rĩrĩa agacooka. Nĩ guo eyerũhie endwo nĩ Nyagwĩthurĩra, oyaga o gatege etaga Karwĩgĩ ka Ngũnarũkũ Kagayania, akombũka kinya mũrĩmo atĩ nĩ guo agĩũka rĩngĩ agakorwo na werũ wa eerũ kinya Nyagwĩthurĩra metĩkie atĩ no we wiki wagĩrĩire kũnengerwo njũng’wa mwaka wakinya wa gũikio mĩtĩ.

Ningĩ nĩ akenagio mũno nĩ kumagario na gũthaganwo kĩharoinĩ kĩa ndege, na rĩngĩ nĩ okaga na mbica iria ahũragwo na eerũ kũrĩa aceeraga akonanĩria karĩmainĩ ka Magathĩti atĩ nĩ oyaine na eerũ na ekwerũha o ta o.

Nĩ ũndũ wa kũmbũkaga kaingĩ kwa eerũ atĩ nĩ guo erũhe ta eerũ acio atuĩke mwerũ ũngĩikarĩra njũng’wa njerũ wega, wĩra wa kũhonia mũrĩmu wa Gwakwo ũkĩrutwo nĩ Mwendandũ gaturiinĩ gothe ka bũrũri akoragwo mũrĩmo kana karĩmainĩ ka Magathĩti akĩhũra marebe na ngũrikũri.

Rwĩmbo rwake nĩ ũndũ wa kũinwo kaingĩ nĩ rwahanaga ta rũrendwo nĩ kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩagucagĩrĩrio nĩ ũini ũcio wa gũcokera, ta wa mbini ya kĩnanda ĩ nduĩku, wa Wainegene.

Ningĩ amwe moigaga atĩ matiahotaga gũkoma nĩ ũndũ wa inegene rĩa Wainegene, na nĩ ũndũ rwĩmbo rwa Wainegene rwarĩ o rwa kĩbungo kĩmwe tu, mwendandũ ndendandũ, mwendandũ ndendandũ, nĩ ta rweyenjeraga mĩtweinĩ yao nĩ kĩo monagwo makĩinia mĩtwe magĩthii na njĩra.

Angĩ moigaga atĩ rwĩmbo rũu rwarĩ rwa ma, o na kinya amwe a arĩa mahonetio ndwari ya Gwakwo makahota Kwĩyaka, nĩ mariganagĩrwo nĩ mũmahonia makonwo makĩinia mĩtwe kana makĩina rwĩmbo rũu rwa Wainegene:

Mwendandũ ndendandũ, mwendandũ ndendandũ, mwendandũ ndendandũ!

We mũthomi wa rũgano rũrũ ndũkanoge, ceeraga kaingĩ haha wĩthomagĩre rũgano rũrũ rwa Mwendandũ na Wainegene magĩetha njũng’wa. Rũgano rũrũ ti rũthiru, nĩ rũgathiĩ na mbere kiumia twerekeire. Tega matũ wĩiguĩre na ũiguĩre kĩrĩndĩ gĩa kwanyu.

RIRIKANA, mũtĩ ũgĩaga bata nĩ gũikio. We wĩ na guo, menyerera ndũkanacererwo mũthenya wa gĩthurano wakinya.

Gurumũka na mũtĩ waku na ũgurumũre angĩ ikũmi. Mũndũ ũmwe ndeheragĩrwo njĩra.

Karumbeta nĩ kahuhe!

Thaaai!