Abirika Ĩrĩhĩte Mbeca Nyingĩ Gũkĩra Iria Yanakomberwo na no Ĩrarĩhio Ingĩ
Andũ aingĩ a Abirika metĩkĩtie atĩ Abirika nĩ ĩteithagio mũno nĩ mabũrũri ma rũraya, na makĩria mabũrũri ma mwena wa rũgũrũ, IMF, na Bengi ya Thĩ. Ĩndĩ ũũma nĩ atĩ Abirika nĩ ĩrĩhĩte mbeca nyingĩ kũrĩ iria yanakomberwo kuma mĩaka ya 1970 kinya matukũ tũrĩ, na no ĩtigĩtie thirĩ wa ingĩ nyingĩ gũkĩra nuthu ya icio yanakomberwo. Ũũ nĩ kuonania Abirika nĩ yo ĩteithagia mabũrũri macio ma rũraya rwa mwena wa rũgũrũ.
Maciaro
Mbeca nyingĩ iria ciumaga IMF, Bengi ya Thĩ, na mabũrũriinĩ ma rũraya, ikoragwo na maciaro manene ũũ atĩ o ũrĩa Abirika ĩrarĩha no guo thirĩ ũthiaga na mbere kũneneha handũ ha kũnyiha (rora mũcoro wa mathirĩ na marĩhi ma Abirika haha mũhuro). Ningĩ no ũhihinye haha na haha wĩthomere maingĩ.
Mbeca cia mabũrũri maingĩ ma Abirika nĩ igũaga thogora igerekanĩtio na Ndora cia Amerika, na ũũ no ũndũ ũmwe na kuga mathirĩ nĩ kũingĩha maingĩhaga tondũ mbeca cia Abirika ciagwa na thirĩ ũrĩhagwo na Ndora nĩ kuga Abirika ĩkũhũthĩra mbeca nyingĩ cia yo kũgũra Ndora cia kũrĩha mathirĩ macio. Kaingĩ mabũrũri ma Abirika nĩ kwĩrwo meragwo nĩ IMF hamwe na Bengi ya Thĩ atĩ magũithie thogora wa mbeca cia mo.
Ũtũũrwa
Angĩkorwo o ũrĩa Abirika ĩrarĩha mathirĩ ma yo no guo maraingĩharĩ, kũrĩ hĩndĩ ĩkarĩkia kũrĩha mathirĩ macio?
Kũringana na mĩbango ĩrĩa ĩ ho matukũ tũrĩ ya mũkombi na mũkombwo, gũtirĩ hĩndĩ Abirika ĩkarĩkia kũrĩha mathirĩ ma yo. Nĩ gũkwendwo kũgarũrwo ũrĩa mathirĩ marĩhagwo kana ũrĩa mbeca cia ngombo iciaraga nĩ guo Abirika ĩhote kũrĩha mathirĩ ma yo. Kũngĩaga kũgarũrwo, Abirika igũtũũra ĩ ndũũrwa o hamwe na mabũrũri mangĩ marĩa marakũra!
Ũtũũrwa ta ũyũ ũkĩgagia bũrũri kinya ũgetĩkia atĩ no mũhaka ũkombe mbeca ingĩ cia kũrĩha thirĩ, na guo thirĩ ũgathiĩ na mbere o kuongerereka kinya bũrũri ũcio mũkombere mbeca ũgate wĩyathi wa guo na ũgatuĩka wa gwathagwo nĩ bũrũri ũrĩa mwene mũkombo. Gĩkĩ nĩ kĩo gĩtũmi kĩa mabũrũri maingĩ ma Abirika gwathĩrwo mbeca cia mo hamwe na ũteti wa mo nĩ mabũrũri ma rũraya rwa mwena wa rũgũru, IMF, na Bengi ya Thĩ.
Ũyũ nĩ guo wĩtagwo na rĩtwa rĩngĩ, ũkombo wa matukũ tũrĩ!
IMF Kũnyua Abirika Thakame
Mwaka wa 1997 na wa 1998, “International Monetary Fund” yathũkũmire Ndora Mbirioni ĩmwe ($1 billion) kuma Abirika. O rĩrĩa andũ aingĩ metĩkĩtie atĩ IMF nĩ kũhe ĩheaga Abirika mbeca, mandĩko ma Bengi ya Thĩ, “Global Development Finance 1999”, mekuonania Abirika nĩ kũnyuo ĩnyuagwo thakame na thigino ya yo nĩ IMF.
Thaaai!
Maciaro
Mbeca nyingĩ iria ciumaga IMF, Bengi ya Thĩ, na mabũrũriinĩ ma rũraya, ikoragwo na maciaro manene ũũ atĩ o ũrĩa Abirika ĩrarĩha no guo thirĩ ũthiaga na mbere kũneneha handũ ha kũnyiha (rora mũcoro wa mathirĩ na marĩhi ma Abirika haha mũhuro). Ningĩ no ũhihinye haha na haha wĩthomere maingĩ.
Mbeca cia mabũrũri maingĩ ma Abirika nĩ igũaga thogora igerekanĩtio na Ndora cia Amerika, na ũũ no ũndũ ũmwe na kuga mathirĩ nĩ kũingĩha maingĩhaga tondũ mbeca cia Abirika ciagwa na thirĩ ũrĩhagwo na Ndora nĩ kuga Abirika ĩkũhũthĩra mbeca nyingĩ cia yo kũgũra Ndora cia kũrĩha mathirĩ macio. Kaingĩ mabũrũri ma Abirika nĩ kwĩrwo meragwo nĩ IMF hamwe na Bengi ya Thĩ atĩ magũithie thogora wa mbeca cia mo.
Ũtũũrwa
Angĩkorwo o ũrĩa Abirika ĩrarĩha mathirĩ ma yo no guo maraingĩharĩ, kũrĩ hĩndĩ ĩkarĩkia kũrĩha mathirĩ macio?
Kũringana na mĩbango ĩrĩa ĩ ho matukũ tũrĩ ya mũkombi na mũkombwo, gũtirĩ hĩndĩ Abirika ĩkarĩkia kũrĩha mathirĩ ma yo. Nĩ gũkwendwo kũgarũrwo ũrĩa mathirĩ marĩhagwo kana ũrĩa mbeca cia ngombo iciaraga nĩ guo Abirika ĩhote kũrĩha mathirĩ ma yo. Kũngĩaga kũgarũrwo, Abirika igũtũũra ĩ ndũũrwa o hamwe na mabũrũri mangĩ marĩa marakũra!
Ũtũũrwa ta ũyũ ũkĩgagia bũrũri kinya ũgetĩkia atĩ no mũhaka ũkombe mbeca ingĩ cia kũrĩha thirĩ, na guo thirĩ ũgathiĩ na mbere o kuongerereka kinya bũrũri ũcio mũkombere mbeca ũgate wĩyathi wa guo na ũgatuĩka wa gwathagwo nĩ bũrũri ũrĩa mwene mũkombo. Gĩkĩ nĩ kĩo gĩtũmi kĩa mabũrũri maingĩ ma Abirika gwathĩrwo mbeca cia mo hamwe na ũteti wa mo nĩ mabũrũri ma rũraya rwa mwena wa rũgũru, IMF, na Bengi ya Thĩ.
Ũyũ nĩ guo wĩtagwo na rĩtwa rĩngĩ, ũkombo wa matukũ tũrĩ!
IMF Kũnyua Abirika Thakame
Mwaka wa 1997 na wa 1998, “International Monetary Fund” yathũkũmire Ndora Mbirioni ĩmwe ($1 billion) kuma Abirika. O rĩrĩa andũ aingĩ metĩkĩtie atĩ IMF nĩ kũhe ĩheaga Abirika mbeca, mandĩko ma Bengi ya Thĩ, “Global Development Finance 1999”, mekuonania Abirika nĩ kũnyuo ĩnyuagwo thakame na thigino ya yo nĩ IMF.
Thaaai!
posted by Gatua wa Mbũgwa at 4/08/2006 01:32:00 AM
1 Comments:
Mũthomi ũmwe nĩ anyandĩkĩire marũa akoiga atĩ nĩ aretĩkania na mandĩko maya ma mathirĩ ma Abirika, no o na agĩtĩkanagia na mandĩko maya, nĩ orĩtie ũrĩa tũngĩmenyithia andũ aingĩ a Abirika na tũmagarũre meciria mao nĩ guo mamenye atĩ Abirika nĩ yo ĩteithagia mabũrũri ma rũraya rwa mwena wa rũgũrũ, IMF, na Bengi ya Thĩ.
Ndeciria nĩ wega njokerie kĩũria gĩake haha nĩ guo athomi angĩ, arĩa nao hihi moima na kĩũria ta kĩu, mathome macokio makwa.
Ngĩcokia kĩũria gĩake, reke njuge atĩ wega nĩ o mũndũ o wothe ũrĩa ũĩ kana ũrĩa ũkũmenya ũũma harĩa ũrĩ akamenyithia andũ aingĩ o ta ũrĩa kwahoteka, na makĩria kũngĩhoteka akandĩka ũũma ũcio tondũ ciugo nyandĩke irĩ hinya gũkĩra cia mĩario mĩtheri.
Kaingĩ andũ aitũ makĩaria kana makĩandĩka maũndũ ma bata ta maya, mamoigaga kana makamandĩka na thiomi cia ageni, iria andũ aingĩ a mabũrũri mao mataragia. Kwa ũguo nĩ wega magarũrĩre kũngĩhoteka na mahũthĩrage thiomi ciao nĩ guo andũ aingĩ mũno mamenye ũũma maiguithĩtio na thiomi ciao.
Ũndũ ũngĩ nĩ gũkararania na ateti a mabũrũri ma Abirika hamwe na andĩki a magathĩti ma Abirika arĩa kaĩngĩ mamakagia andũ aitũ atĩ marega gwĩka ũna kana ũna bũrũri wao nĩ ũgũtinĩrio “ũteithio” nĩ mabũrũri ma rũraya rwa mwena wa rũgũrũ, IMF, kana Bengi ya Thĩ. Nĩ ũteithio maheagwo kana nĩ thakame na thigino manyuagwo?
Nao andĩki arĩa mandĩkaga ihũngĩro (blogs) nĩ wega magatiga kũina rwĩmbo rwa gathuku rũrĩa rũrakũywo nĩ magathĩti kana ateti a mabũrũri mao, na handũ ha kwamũkagĩria rwĩmbo rũu rwa gathuku rĩrĩa rwakũywo, mandĩkagĩre athomi ao maũndũ ma ma, ma ma theri, hatarĩ kĩndũ kĩngĩ tiga o ma ĩyo theri.
Nĩ ndacokeria mwene kĩũria ngatho.
Thaaai!
Post a Comment
<< Home