Saturday, October 29, 2005

Yenda Mũno Ĩkũũraga Rũrĩra

Mĩario ya ateti itarĩ gĩtina kana gĩthethwa
Kwerirwo yenda mũno ĩkũũraga rũrĩra. Mĩario ya Raila Oginga, na Kalonzo Musyoka, ya mweri 27 wa Kĩhu gĩa Kerĩ atĩ gwĩtĩkĩrwo gwa Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ no gũtũme thirikari ya Kenya ĩgarũrwo nĩ thigari, nĩ mĩario ĩtarĩ gĩtina kana gĩthethwa, na ĩkuonania ateti aya eerĩ no marehe ngũĩ bũrũriinĩ makĩyethera iturwa cia wathani.

Makĩaria hĩndĩ ya kũruta ibuku rĩa ũregani na Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ wabiciinĩ nene ya Aregani (Tũcungwa) mwena wa Upper Hill, Nyairobi, ateti aya eerĩ nĩ maronanirie me na guoya wa kũhootwo gĩthuranoinĩ gĩa Gwĩtĩkĩrwo (Tũrigũ) kana Kũregwo (Tũcungwa) gwa Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ, mweri 21 wa Kanyua Hũngũ mwaka ũyũ tũrĩ wa 2005.

Guoya ũcio wa kũhootwo gĩthuranoinĩ ũronania tarĩ guo ũratũma magerie kũmakia mũingĩ atĩ thirikari no ĩgarũrwo nĩ thigari. Kĩũria nĩ gĩkĩ: Raila Oginga na Kalonzo Musyoka maroiga ũguo me na mũbango wa kũgarũra thirikari kana makĩhaarĩria andũ a Kenya gwĩtĩkĩra ngũĩ ĩrĩa mamabangĩire thutha wa Tũcungwa kũhootwo gĩthuranoinĩ gĩa Kĩambi Watho, kana maroiga ũguo nĩ kĩ?

Arutwo a Moi
Raila Oginga na Kalonzo Musyoka maathomeire ũteti rungu rwa Mwathani na Gĩthũri, Daniel Arap Moi, na mekuonania atĩ nĩ amwe a arĩa maracokia Ũmoi thutha wa Moi Gũũkĩrĩria Njũng’wa mwaka wa 2002.

Andũ a Kenya nĩ wega maririkane atĩ kaingĩ hĩndĩ ya ithurano mĩaka ĩrĩa Moi aathanaga, gwakoragwo na haro cietagwo cia iruka kana cia gĩkabira, na ciambagĩrĩria na mĩario ya gũcocera mũingĩ, ta ĩyo ya Raila Oginga na Kalonzo Musyoka.

Hĩndĩ ĩno ya ũteti wĩgiĩ Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ, nĩ gũkoretwo gũgĩkunũka ngũĩ mĩcamanioinĩ ya ateti, na rĩngĩ andũ makahũrwo na macungwa, kana na mahiga, na amwe nĩ macinĩirwo ngari ciao. Ngũĩ ta icio itiagĩrĩire kuoneka bũrũriinĩ, na nĩ kwagĩrĩire igirĩrĩrio kaimana nĩ guo andũ a Kenya maikie mĩtĩ ya Gwĩtĩkĩra kana Kũregana na Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ na thayũ.

Acoceri a haro ta icio magĩrĩirwo nĩ kũmenya atĩ andũ a Kenya nĩ endi thayũ, na ngũĩ na haro cia mĩaka ya wathani wa Moi nĩ ciathirire kaimana, na itingĩheo mweke nĩ thirikari ya Mũtongoria wa rĩu, Mwai Kĩbakĩ gũcoka bũrũriinĩ na njĩra ya ngunguĩ kana ya ngungo.

Gũkararania na thirikari me thirikariinĩ
Matongoretio nĩ Raila Oginga, ateti amwe arĩa moimire KANU mwaka wa 2002 na makĩnyitanĩra na kĩama kĩa NAK kwambĩrĩria kĩama kĩa NARC, hamwe na arĩa maatigire KANU ta Uhuru Kenyatta, nĩ makoretwo magĩkararania na thirikari ya Mũtongoria wa rĩu wa bũrũri, Mwai Kĩbaki, gwa kahinda karaya o na gũtuĩka amwe ao nĩ mamĩnĩthita thirikariinĩ ĩyo. Thirikari ndĩrĩ yamagiria gũkararania na yo, na ũguo nĩ kuonania ũgima wa wĩyathi na ndemokirathĩ bũrũriinĩ rungu rwa wathani wa Mũtongoria wa rĩu, Mwai Kĩbakĩ.

O na ateti matekũgirĩrĩrio gũteta ũrĩa mekwĩyendera, nĩ maagĩrĩirwo nĩ kwĩmenyerera o ene makĩaria tondũ mĩario mĩũru no irehe ngũĩ bũrũriinĩ, na bũrũri witũ ndũkwendwo ngũĩ kana haro, ũkwendwo ũgĩe na wĩkũria wa kwĩyohora kuma ngathĩka cia ũkoronĩ na ũtũũrwa.

Akĩaria ũhoro wa mĩario ĩyo ya gũcocera andũ ya Raila Oginga na Kalonzo Musyoka, Mũtongoria wa bũrũri, Mwai Kĩbakĩ, nĩ arerire andũ othe a Kenya matikamakio nĩ ũcoceri wa ateti acio, na aroiga andũ othe a bũrũri me na wĩyathi wa gũikia mĩtĩ ũrĩa mekwenda, na ateti matiagĩrĩirwo nĩ kũmakia andũ atĩ nĩ guo matigaikie mĩtĩ yao ya Gwĩtĩkĩra kana Kũregana na Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ.

Naake mĩnĩthita wa Ũigi Thayũ Bũrũriinĩ, John Mĩchũkĩ, areera Raila na Kalonzo atĩ nĩ thiota mararanga rĩrĩa mekũmakia andũ a Kenya na mĩario ya kũgarũra thirikari.

Mwaki wakana mũno wĩtunyaga nyama
O na gũtuĩka nĩ ma ateti othe a Kenya me na ndemokirathĩ ya gũtetera maũndũ mothe marĩa mekwenda, magĩrĩirwo nĩ kũgerera njĩra cia watho no ti gũcocera kana kũrehe ngũĩ na haro bũrũriinĩ.

Ĩndĩ o na magĩtetagĩra mwena ũmwe kana ũrĩa ũngĩ, gũtirĩ mũteti wagĩrĩirwo nĩ gwĩciria kana kwĩgũthagũtha gĩthũri na kuga atĩ ũteti wake wĩ wiki nĩ guo wagĩrĩire andũ othe a Kenya. Andũ a Kenya nĩ marekwo methomere Kĩambi Watho kĩrĩa kĩerũ, na maikie mĩtĩ yao ũrĩa mekwĩyendera. Nĩ njono na wĩyendi wa ateti rĩrĩa amwe ao mekwĩra andũ a icigo ciao matigathome Kĩambi Watho kana magĩtarũrange atĩ nĩ guo mwena ũrĩa ateti acio maratetera ũhootane.

Wĩyathi nĩ gwĩthurĩra, na ũmenyo nĩ wonagia mũndũ njĩra akahota gwĩthurĩra kĩhoto. Na kuo gũthoma nĩ kũrehaga ũmenyo. Andũ a Kenya nĩ marekwo meke wendi wao!

Mũteti o wothe nĩ wega athiĩ na mbere na ũteti wake no ndakae gũita akĩonoria. Ningĩ nĩ wega mũteti o wotho amenyage atĩ: Mwaki wakana mũno wĩtunyaga nyama, na yenda mũno ĩkũũraga rũrĩra!

Thaaai!

4 Comments:

Anonymous Anonymous said...

Ritwa ni waruguru. Ndihotete guthoma mandiko maku mothe, na no umenye kuma mandiko makwa ndioe kwadika na gikuyu wega uguo. No gwendaga gukwira 'kograturashons' ni udo wa mandiko maya ma gikuyu! No ndi na kioria kimwe- "accent" cia mandiko wikiraga atia? Kana uhuthiraga "special characters" kuma word?

November 03, 2005 9:48 AM  
Anonymous Anonymous said...

Ahem- ndacoka gukwira nidathoma mandiko maya "GWĨKĨRA TŨKŨBIA TWA NDEMWA CIA GĨGĨKŨYŨ NA KOMBIUTA" kogwo rio nidameya "accent" cietagwo "tukubia twa ndemwa cia gigikuyu"! Ni gatho muno na nigwirira andu aitu ainge uhoro wa 'brogo':) ino yaku!

November 03, 2005 10:03 AM  
Blogger Gatua wa Mbũgwa said...

Kũrĩ Warũgũrũ,
Nĩ wega mũno nĩ kwandĩka. Nĩ ndakena wamenyithia nĩ wona ũrĩa tũkũbia twa ndemwa cia Gĩgĩkũyũ twĩkĩragwo na kombiuta.

Ningĩ nĩ wega nĩ ũndũ wa kwĩrĩra araata aku mburogo yakwa.

Thaaai!

November 04, 2005 2:27 AM  
Anonymous Anonymous said...

i would like to communicate with you about
gikuyu writings and songs.am interested in coming up with a cultural project....

gitau wa njeri-oklahoma city

August 20, 2007 11:32 AM  

Post a Comment

<< Home